Górskie wycieczki cieszą się niesłabnącą popularnością, a na szlak ruszamy indywidualnie, ale także grupowo. Wędrówka wiąże się z zapierającymi dech w piersiach widokami, ale i niebezpieczeństwami. Organizujesz wycieczki dla innych? Poznaj kilka zasad bezpieczeństwa, które pomogą zorganizować wypad w góry.

Spis treści

1. Bezpieczeństwo w górach – aktualne przepisy
2. Bezpieczeństwo w górach latem i zimą – o czym pamiętać?
3. Bezpieczny odpoczynek ze Spokey
4. Górskie wędrówki bez zagrożeń – podsumowanie

Decyzja o wyruszeniu na górską eskapadę może być decyzją spontaniczną, ale wielu miłośników wspinaczki już wcześniej planuje swoje wycieczki. Niektórzy korzystają także z pomocy specjalistów, jak np. właściciele schronisk, licząc na podpowiedzi bardziej doświadczonych ekspertów. To podejście pozwala lepiej przygotować się na niespodzianki i zaskakujące sytuacje. 

Bezpieczeństwo w górach to absolutna podstawa, aby każdy mógł cieszyć się pięknymi widokami, przyjemnością aktywności fizycznej i dumą po przełamaniu kolejnych barier w osiąganiu górskiego szczytu. W naszym krótkim poradniku przedstawiamy najważniejsze zasady bezpieczeństwa w górach, które ułatwią organizację wycieczek w góry zarówno w Polsce, jak i za granicą. 

Bezpieczeństwo w górach – aktualne przepisy

W Polsce od 2011 roku obowiązuje ustawa o bezpieczeństwie i ratownictwie w górach i na zorganizowanych terenach narciarskich. Określa ona nie tylko obowiązki ratowników górskich i narciarskich, powinności organów publicznych, ale także zasady bezpieczeństwa, do których musimy stosować się, wybierając się na polskie szlaki. Wyrywkowa znajomość powyższej ustawy na szczęście nie jest w górach obowiązkowa, ale pozwala ona określić postawy należytego zachowania podczas zdobywania kolejnych szczytów.

Minimalizuj ewentualne zagrożenia 

Przygotowując plan wycieczki w góry dla grupy mniej doświadczonych od siebie osób, sprawdź prognozę pogody i inne komunikaty meteorologiczne, które są przygotowywane przez odpowiednie służby. Jeśli wycieczka będzie trwała dłużej niż jeden dzień, zwróć uwagę także na możliwe warunki pogodowe w kolejnych dniach. Jako opiekun górskiego schroniska, postaraj się, aby zawsze mieć dostęp do aktualnych danych, aby poinformować swoich podopiecznych, jaka aura czeka ich podczas dalszych górskich wędrówek. 

Zachęć ich do wyruszenia na trasę jak najwcześniej rano, aby zdobyli szczyt i wrócili do miejsca noclegowego jeszcze przed zapadnięciem zmroku. Trasa powinna być wcześniej zaplanowana, określać czas przejścia i zawierać lokalizację schronisk i obiektów mogących posłużyć jako schronienie. Gdy grupa planuje wyruszyć na kilkudniową wspinaczkę, to zwróć uwagę, aby wcześniej popracowali nad swoją kondycją oraz pierwszego dnia wybierz dla nich najkrótszy możliwy odcinek. Ich ciała muszą zaadaptować się do wysiłku, zmiany temperatury, ciśnienia i wilgotności. Wybieraj wyłącznie wyznaczone szlaki, aby zminimalizować ewentualne zagrożenia. 

Przygotuj się na wędrówkę

Swój górski plecak spakuj zawczasu, kilkukrotnie sprawdzając, czy na pewno umieściłeś w nim wszystko, czego możesz potrzebować Ty lub ktoś, z kim wyruszysz na wspólną wędrówkę. Szczególnie polecamy plecak sportowy Spokey BUDDY. Taki ekwipunek powinni zabrać ze sobą także członkowie wyprawy, którą organizujesz. 

Co więc obowiązkowo musi się w nim znaleźć? Dokumenty tożsamości, telefon komórkowy, papierowa mapa, nawigacja (może być nawet ta w smartfonie), naładowany powerbank, latarka, zapalniczka, apteczka, jedzenie i napoje. W cieplejsze dni do plecaka włóż również kurtkę przeciwdeszczową, ponieważ nigdy nie wiesz, czy w górach nagle nie pojawi się deszcz, wraz z przenikliwym wiatrem. 

Jedną z najważniejszych zasad bezpieczeństwa jest ta, która mówi, że nie należy wyruszać w góry, gdy warunki mogą szybko się zmienić, nadchodzi burza, duże opady śniegu albo skoki temperatur. W takim przypadku nie pomoże nawet najlepiej przygotowany ekwipunek i wówczas bezwzględnie powinniście pozostać w domu lub schronisku, do którego dotarliśmy poprzedniego dnia. 

Bezpieczeństwo w górach zimą i latem – o czym pamiętać?

We wcześniejszej części naszego tekstu wskazaliśmy na kilka podstawowych zasad, które zdecydowanie zwiększą poziom naszego bezpieczeństwa w górach latem oraz zimą, jeszcze przed wyruszeniem na szlak. Na co natomiast możesz zwrócić uwagę, aby rozpoczęta już wędrówka była bezpieczna?

Zdrowy rozsądek zapewnia bezpieczne wakacje w górach

Zdrowy rozsądek i zachowanie rozwagi pozwoli Twoim podopiecznym uniknąć niebezpiecznych sytuacji, nadmiernego stresu i ewentualnych zagrożeń z nim związanych. Jeśli nie ruszasz z grupą na szlak, wyznacz lidera, który na bieżąco monitorować będzie trasę i wytyczony szlak, oceniać pogodę, a także możliwości swoje i współkompanów. Jeśli poczuje i zauważy, że komuś nie wystarczy sił na dotarcie do celu lub powrót do miejsca noclegowego, niech nie obawia się zawrócić z trasy albo skrócić jej do najbliższego schroniska. 

Organizując wycieczkę, zwróć uwagę wspinających się, aby pozwolili organizmowi zaadaptować się do nowych warunków, zwłaszcza wtedy, gdy w krótkim czasie pokonują duże przewyższenia. Rozrzedzone powietrze i niższe ciśnienie powoduje, że trudniej jest nasycić tlenem komórki ciała. Choć w Polsce ten problem zdarza się rzadziej, to warto wiedzieć, że zbyt szybkie znalezienie się na wysokości ponad 2500 metrów nad poziomem morza, może doprowadzić do rozwinięcia się choroby wysokogórskiej.

Poinformuj bliskich dokąd zmierzasz

O celu organizowanej wędrówki oraz zaplanowanej trasie poinformuj swoich bliskich – partnera, rodziców, dobrego przyjaciela. Każda z tych osób w przypadku nieszczęścia i rozpoczęcia poszukiwań, błyskawicznie przekaże informacje odpowiednim służbom, dzięki czemu ułatwi im pracę. Jeśli jesteś właścicielem schroniska, dobrym pomysłem będzie proponowanie gościom, aby na wszelki wypadek zostawili kartkę z taką informacją u Ciebie. 

Gdy wyruszacie grupą, pamiętaj, aby cała drużyna dotarła do celu w tym samym (lub podobnym) czasie. Nie opuszczaj członka zespołu, który najszybciej opadł z sił, nawet jeśli wszyscy wiecie, dokąd zmierzacie. Osłabiona osoba myśli wolniej i mniej racjonalnie, przez co może zboczyć ze szlaku, zgubić się lub co gorsza – ulec wypadkowi. 

Zwracaj uwagę na istotne komunikaty

Polskie służby ratownicze dbające o bezpieczeństwo w górach zimą, informują o trudnych warunkach na konkretnych szlakach. Jeśli widzisz tablice, które zachęcają do zawrócenia z trasy, posłuchaj ich. Sprawdzaj, czy w miejscu, w którym się znajdujesz, nie prowadzi inny szlak zimowy, który w przeciwieństwie do szlaku letniego, omija tereny zagrożone zejściem lawiny. 

Gdy zgubisz szlak i nie widzisz żadnych komunikatów, wskazujących, że jesteś na odpowiedniej drodze, nie wahaj się, aby po swoich śladach dotrzeć ponownie do miejsca, w którym widziałeś stosowne oznaczenia. 

Miej ze sobą potrzebny sprzęt

Wędrówki górskie znacząco różnią się od siebie w zależności od pory roku. Latem, gdy jest cieplej, pilnujemy tego, aby ubrać się lekko, a nasz strój dobrze radził sobie z odprowadzaniem wilgoci. Wyprawa w góry latem wiąże się także z koniecznością założenia usztywniających butów, które ochronią nasze stawy skokowe podczas poślizgnięcia się czy osunięcia kamienia. 

Zimą bardziej zwracamy uwagę na odpowiednią odzież. Bielizna termokatywna, taka jak Spokey DRY HI OPTIMA, nie tylko odprowadza wilgoć, ale przede wszystkim utrzymuje stałą temperaturę naszego ciała. W góry, o tej porze roku, wielu ze wspinających się ubiera gogle narciarskie, które chronią przed zacinającym śniegiem i mocnym światłem słonecznym odbijającym się od niego.

Na zimową eskapadę warto zabrać ze sobą zestaw lawinowy, pozwalający łatwiej zlokalizować osobę uwięzioną przez lawinę. Jako opiekun schroniska powinieneś taki posiadać i umożliwiać jego wypożyczenie gościom – choćby za drobną opłatą.

Wezwanie pomocy to nie wstyd 

Nie udawaj twardziela, eksperta od meteorologii, ratownika medycznego czy lekarza – chyba że rzeczywiście jesteś którymś z nich. Wezwanie pomocy i zadbanie o poszkodowanego w wypadku jest obowiązkiem każdego, kto wyrusza w góry. 

W jaki sposób skontaktować się z Górskim Ochotniczym Pogotowiem Ratunkowym (GOPR)? Najlepiej dzwoniąc na numer alarmowy 985 lub 601 100 300, a także korzystając z aplikacji Ratunek (znajdziemy ją w sklepie Google Play i AppStore), która połączy nas z centrum alarmowym i wyśle ratownikom lokalizację naszego smartfona. 

Gdy zdarzy się wypadek, ratownicy podpowiedzą Ci, jakie czynności musisz wykonać oraz uspokoją Cię w tej sytuacji. Dobre zorganizowanie swojej wycieczki w góry zarówno latem, jak i zimą, zachowanie zdrowego rozsądku i korzystanie z odpowiedniego sprzętu, pozwalają znacząco ograniczyć ryzyko wypadku. Zaufanie ekspertom w razie nieszczęścia, pozwoli dodatkowo zwiększyć szanse na szczęśliwy powrót do domu.

Bezpieczny odpoczynek ze Spokey 

Co jeszcze może przydać Ci się w górach? Wszystko zależy od stopnia zaawansowania i trudności Twoich wypraw. Latem wędrówkę ułatwią kije trekkingowe, szczególnie polecamy model Spokey QUICK lub kije Nordic Walking, np. kije karbonowe Spokey RIFT. Przyspieszą one Twój marsz, dzięki czemu zdobędziesz więcej szczytów w krótszym czasie. Będą stanowić także dodatkowe oparcie w przypadku potknięć lub poślizgów, dzięki czemu bezpieczniej dotrzesz do celu.

W góry dobrze jest zabrać ze sobą multitoole i noże. Dzięki nim łatwiej będzie nam przygotować coś do jedzenia, spróbować naprawić uszkodzony sprzęt, a nawet obronić się w przypadku niespodziewanego ataku, które na szczęście na szlakach zdarzają się wyjątkowo rzadko. 

Górskie wędrówki bez zagrożeń – podsumowanie

Jak widzisz, wiele aspektów składa się na bezpieczeństwo wyprawy w góry, którą organizujesz i w której być może uczestniczysz jako lider i przewodnik. Na szczęście stosowanie się do zasad, do których nie tylko zobowiązuje nas polskie prawo, ale i zdrowy rozsądek, pozwala uchronić się przed nieprzyjemnymi zdarzeniami, mogącymi czyhać na nasze zdrowie lub życie. 

Poznaj bliżej ofertę Spokey i zobacz jaki sprzęt może ułatwić Twoje górskie eskapady!